Ιστορία
Η Αράχωβα, ή αλλιώς Ράχωβα, είναι μια περιοχή με μεγάλη ιστoρική παρακαταθήκη, η οποία έχει τις ρίζες της στα αρχαία χρόνια.
Στα ανατολικά της Αράχωβας, στη θέση “Πάνια”, τοποθετείται η αρχαιότατη πόλη Κυπάρισσος, ή κατά μια άλλη άποψη Υάμπολις, η οποία αναφέρεται από τον Όμηρο, από τον αρχαίο ιστορικό Παυσανία και από τον Στράβωνα. Το γεγονός της ύπαρξης της αρχαίας αυτής πόλης επιβεβαιώνουν τα ευρήματα του 1911, όταν μεταφέροντας το νερό της “Πάνιας” στην Αράχωβα, στο κατασκευαζόμενο υδραγωγείο, βρέθηκαν ίχνη αρχαίου υδραγωγείου, δηλαδή πήλινοι σωλήνες και κεραμικές δεξαμενές. Επίσης βρέθηκαν πιθάρια, λάγυνοι και τάφοι.
Στα δυτικά της Αράχωβας, γύρω από την πηγή “Χτιριαρού”, τοποθετείται η αρχαία πόλη Ανεμώρεια, της οποίας την ύπαρξη επιβεβαιώνουν τα ευρήματα στην περιοχή το 1874, ενός μεγάλου ναού, Βωμού των Ανέμων και ενός τείχους.
Επομένως, η Ανεμώρεια και η Κυπάρισσος αποτελούν μητρικές πόλεις της Αράχωβας στα αρχαία χρόνια. Στα 1435, σύμφωνα με μαρτυρίες, η Αράχωβα αποτελεί πόλη πολυάνθρωπη. Εμφανίζει άνθηση στο 16ο αιώνα και αναφέρεται ως η “διασημότερη κώμη στον Παρνασσό” το 1728.
Το 1826, η μάχη της Αράχωβας έσωσε την επανάσταση των Ελλήνων. Απέναντι απο την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, πολυούχου της Aράχωβας, ο Γεώργιος Καραισκάκης, αντιμετώπισε νικηφόρα 2000 Τουρκαλβανούς (διαβάστε περισσότερα για τη μάχη της Αράχωβας).
Η σημερινή Αράχωβα
Η σημερινή Αράχωβα, έχει λάβει τεράστια ανάπτυξη σε όλους τους τομείς, χάριν της δημιουργίας των χιονοδρομικών κέντρων του Παρνασσού και αποτελεί τον κυρίαρχο και πολυπληθέστερο εγχώριο χειμερινό προορισμό.
Παρόλα αυτά διατηρεί τον παραδοσιακό χαρακτήρα της καθώς και τα ήθη και έθιμά της. Τα προιόντα που παράγει η πόλη είναι ελιές, λαδι, κρασί καθώς και τα πασίγνωστα γαλακτοκομικά της, όπως η φέτα παρνασσού και κυρίως η φορμαέλλα.
Τα μνημεία
Η Αράχωβα διαθέτει 35 εκκλησίες, δείγμα της βαθιάς πίστης που διακρίνει τους κατοίκους της. Η προτομή του Γεώργιου Καραισκάκη στη δυτική έξοδο της πόλης προς τον Παρνασσό, τοποθετημένη πάνω σε πέτρες, συμβολικό τρόπαιο νίκης 300 τουρκικών κεφαλών, που στήθηκε μετά τη μάχη, το ρολόι της Αράχωβας καθώς και το πρόσφατα ανακαινισμένο νεοκλάσικο κτίριο του λαογραφικού μουσείου στο κέντρο της πόλης αποτελούν αληθινά στολίδια της.
Οι κάτοικοι της Αράχωβας
Οι Αραχωβίτες είναι άνθρωποι εξωστρεφείς, απλοί και φιλόξενοι. Αγαπούν την παράδοση και τον τόπο τους. Το Πάσχα στην Αράχωβα με το ψήσιμο του αρνιού στους λάκκους, η πορεία της εικόνας του Αγίου Γεωργίου με τους Αραχωβίτες ντυμένος με φουστανέλες ή καμπζόλες και τις Αραχωβίτισες ντυμένες με σεγκούνια, καθώς και το τριήμερο πανηγυράκι της Αράχωβας που επακολουθεί, είναι κάτι που αξιζει πραγματικά κανείς να το ζήσει.
Επίσκεψη το καλοκαίρι
Το καλοκαίρι επίσης στην Αράχωβα χαρακτηρίζεται ως μια εναλλακτική εμπειρία με πολλά όμως πλεονεκτήματα. Το δροσερό και ξηρό κλίμα της πόλης, οι περίπατοι στο βουνό, καθώς και οι πολύ κοντινές παραλίες της Αντίκυρας καθώς και της Ιτέας και του Γαλαξιδίου, προσφέρουν ότι μπορεί να ζητήσει και ο πιο απαιτητικός επισκέπτης της.